(Turkish Guide) Honeycomb: Nasıl Stake ve Farm Yapılır, Faydaları ve Riskleri Nelerdir

🐝 Community Learning
#1

This is the Turkish translation of this rather insightful learning material for newbees, who wish to take part in Honeycomb.

Selam Arılar!

1Hive ekosisteminde yepyeni mükemmel bir özellik ekledik: Honeycomb yani diğer adıyla HNY Farming !

1341×874 71.3 KB

Ayrıca, likidite sağlayabilir ve LP-tokenlerinizi bu farmların herhangi birinde stake edebilir (kilitleyebilirsiniz).

Çoğunluk “yield farming” konusunda pek bilgi sahibi olmadığı için, konu hakkında ön bilgiler, öneriler ve güncellemeler hakkında bu başlığı oluşturduk. Başlık daha rahat anlaşılabilsin diye bölümlere ayrıldı.

Sırayla içindekiler:
#1 (Yield) Farming nedir?
#2 Honey’i nerede farm edebilirim?
#3 LP token nedir, nasıl edinirim ve bunlarla ne yapabilirim?
#4 Nasıl Farm Yapılır? İzlenecek Talimatlar:
#5 Riskler nelerdir?
Mini SSS

2 Likes
1hive wiki to keep track of all new content
#2

#1 (Yield) Farming nedir?

Konu hakkında temel olarak bilgi edinmek için şu makaleye de göz atabilirsiniz. Ancak

Konunun özü aşağı yukarı şöyle:

  • Yield farming, sermayenizi faydalı bir kullanıma sokarak gelir elde etme sürecidir.

  • Para piyasaları, kripto paranız üzerinden güvenilir getiri elde etmenin en basit yolunu sunuyor.

  • Likidite havuzları, para piyasalarına göre daha iyi getiriler sunar; ancak ekstra bir piyasa riski söz konusudur.

  • Teşvik programları, yield farming yapanlara ekstra bir ödül vererek bu işi daha çekici hale getirebilir

Bu sayfada da pek çok yararlı bilgi bulabilirsiniz.

Neden ‘farming yapılır’?

Bunun nedenlerinden biri gelir “harvest” etmektir tabii!

Farming yapanların çoğu, “yield” için bu işi yapar. Likidite tokenlerinizi (bunu aşağıda açıklıyoruz) stake ettiğinizde karşılığında yield elde edersiniz.

Fiziksel anlamda, “yield” mısır, üzüm gibi “mahsül” anlamına gelir. Sanal dünyada, bu da sanal hasat anlamına geliyor, bu da sanal mısır, sanal üzüm, sanal burger ya da… Bal olabilir!

Sağladığınız tokenden daha fazla kazanırsınız ya da karşılığında bambaşka bir token elde edeblirsiniz.

Tabii insanların çoğu bu sanal yiyecekleri temsil eden dijital koinlerle ilgilenmiyor ( ‘ NFT ’ işinde değilseniz), böylece bu sanal yiyecekler dijital nakit ile takas ediliyor.

Riskler nelerdir?
Bu tabii havadan kazanılan Sihirli İnternet Parası değil. Yield farming’de fırsatlar olduğu kadar çeşitli riskler ve tuzaklar da bulunuyor. Bunlardan haberdar olmak da önemli tabii. Bunları, aşağıda ayrı bir gönderide ele alacağız.

#3

#2 Honey’i nerede farm edebilirim?

Yeni HNY Farm’ın adı Honeycomb ve şuradan erişebilirsiniz:
https://hny.farm/

Notlar:

Dolandırıcılıklara ve sahte sitelere dikkat edin!

Bulunduğunuz siteyi her zaman kontrol ettiğinizden emin olun:

  • Garip bir şey mi fark ettiniz? Kullanmayın.

  • Sitenin adres çubuğunda “https” bulunmuyor mu? Kullanmayın.

  • Farm’ı Google üzerinden mi buldunuz? Kullanmayın.

Şüpheye düştüğünüzde Discord’da sorun, o zaman bile kimin yanıt verdiğine dikkat edin.

Bunların hepsi, sahte bir site olduğunu gösteren şeylerdir. Uniswap’te bunların hepsi çok yaşandı ve HoneySwap ve Honeycomb farm’a karşı da böyle şeylerin yaşanması ihtimal dahilinde. Sahte bir dolandırıcılık sitesine likidite “yatırırsanız”, “swap” yaparsanız ya da “staking/farming” yaparsanız, büyük olasılıkla tokenlerinizi değil, cüzdanınızdaki her şeyi kaybetmiş olursunuz.

hny.farm sitesine yazarak veya yer imlerine ekleyerek girin.

#4

# 3 LP token nedir, nasıl edinirim ve bunlarla ne yapabilirim?

LP havuzu nedir?
Honeyswap üzerinde, tokenler yalnızca mevcut tokenlerle swap edilebilir; ancak bunları oluşturan Honeyswap değildir. Dolayısıyla, swap yapılabilmesi için “likidite” bulunmalıdır ve bu da “yeterli miktarda” token anlamına gelir. Yani bunlar “Likidite Sağlayıcılar” tarafından "Likidite Havuzları"na önceden yatırılmalıdır.

Neden bir havuza likidite ekleyeyim?

  1. Ücretlerden pay almak için -> Honeyswap işlemlerinin hepsinden küçük bir yüzde swap ücreti olarak alınır. Bu ücretler, Likidite sağlayıcılar arasında orantılı olarak paylaştırılır. Havuza, tokenlere, toplam likiditeye, büyümeye ve payınıza bağlı olarak, bu sayede %0’dan bazen %100’e kadar ulaşan APY (Yıllık Faiz Getirisi) elde edebilirsiniz.
  2. Bir projenin başlamasını hızlandırmak için Proje sahipleri/ekipleri genelde kendi tokenlerinin bir kısmını 1 veya daha fazla havuza ekler. İlk likidite, ilk fiyatı belirler ve sonra piyasa büyümeye başlar. Ancak proje sahibi veya balina (whale) olmanıza gerek yok; küçük katkılarla bile daha kararlı bir değer oluşturulabilir ve yapılan işlemlerin pek “sapma” olmadan gerçekleşmesine olanak sağlayabilir: Yeterince likidite olması halinde tek bir işlem fiyat üzerinde pek etki yapmayacaktır.

Token değer kaybına karşı korunmak için. Bu konu aşağıda “riskler” bölümünde ayrıntılı olarak ele alınacak; ancak temel fikir şu: havuzdaki bir tokenin değeri diğerine göre değiştiğinde, sermayeniz de buna bağlı olarak değişir; ancak bu değişim aynı miktarda olmaz. Bu durumda, küçük bir fırsat maliyeti oluşabilir ("Geçici Kayıp [“Impermanent Loss”]) ama aynı zamanda zararların hafifletilmesine de yardımcı olur.

Havuzlar farklı yöntemlerde tanımlanabilir; ancak Honeyswap Uniswap’te olduğu gibi 50/50 havuzlarla sınırlıdır. Bu da, havuzlara token eklemek için aynı anda bir token çifti eklemeniz gerektiği anlamına gelir. Yani, çiftin iki yarısı da eşit değere bölünmüş olmalıdır (yani 50/50).

Yani, 1 HNY 800$ değerindeyse, HNY-xDai havuzuna 0.1 HNY (80$) eklemek için, bunu 80$ değerinde xDai ile birleştirmeniz gerekmekte.
Honeyswap , xDai ile HNY veya HNY ile STAKE gibi farklı tokenleri swap yapabileceğiniz 1Hive’ın merkeziyetsiz token borsasıdır.

Honeyswap sayfasına baktığınızda, 2’nci tab’de biraz gri renkli “pool” kelimesi olduğunu görürsünüz. Buna tıkladığınızda, doğrudan swap işinin merkezine gidersiniz, yani “havuzlara”!

Havuzlara nasıl likidite eklenir?

HNY/xDai havuzu en azından şu an için en büyük havuz olduğu için örnek olarak bu havuzu kullanacağız ama bu bilgiler bütün havuzlar için geçerlidir.

  1. Öncelikle, cüzdanınızda token bulunmalı. Likidite ekleyeceğiniz 50/50’lik çift için cüzdanınızda yeterince token bulunuyorsa, 3’üncü adıma geçebilirsiniz.
  2. Yoksa, iki coinden de almanız gerek. Neyse ki bu da şu link kullanılarak hem ucuza hem de hızlı bir şekilde halledilebiliyor.Honeyswap Havuza 100$ likidite eklemek istiyorsanız ve elinizde zaten 100$ değerinde xDai bulunuyorsa, bunun yarısını HNY satın almak için kullanmanız gerektiğini unutmayın.
  3. Honeyswap üzerinde “Pool”a tıklayın ve doğrudan https://honeyswap.org/#/pool adresine gidin.
  4. Yukarıda “Add Liquidity” yazan büyük bir buton bulunuyor. Ona tıklayın.
  5. Karşınıza yeni bir ekran gelecek ve burada likidite eklemek istediğiniz token çiftini seçebileceksiniz. Bazen son kullanılan token(ler) zaten seçilmiş olur; eğer değilse, “select a token”a tıklayın ve istediğiniz token’i seçin. Sonra aynı işlemi diğeri için de tekrar edin.
  6. Eklemek istediğiniz token miktarını belirlediğinizde diğer token için gerekli miktar, mevcut borsa fiyatı üzerinden otomatik olarak doldurulacaktır.
    İki tarafta da “MAX”a tıklayabilirsiniz; ancak bu sadece cüzdanınızda daha az miktarda bulunan taraf için çalışacaktır (eğer ikisinin de $ USD değerleri tam olarak aynı miktardaysa iki tarafta da çalışabilir gerçi). Böylece, bütün tokenlerinizi kullanabileceksiniz.

Önemli! xDai tarafında “max” butonuna tıklamayın. Eğer tıklarsanız, bütün xDai’nizi havuza eklemiş olursunuz. Havuza ekleme işlemini tamamlamak için yeterince “dust” bulunabilme ihtimalinden dolayı işe yarabilir belki; ancak cüzdanınıza xDai eklemeden başka bir işlem yaramayabilirsiniz. Dolayısıyla, her zaman biraz xDai bırakın.

Çiftin altında, borsa fiyatı ile birlikte tokenleri yatırdıktan sonra havuzda oluşacak kendi payınızı göreceksiniz.

  1. Önce 1 veya iki tokeni de onaylamanız gerekebilir; Honeyswap size söyleyecek ve Metamask ile 1 veya 2 mesajı imzalamanız gerekecek. Bu coinleri önceden zaten onayladıysanız (swap işlemi için mesela), “Supply”a tıklayabilirsiniz. Bu durumda, bütün rakamları gösteren bir onaylama ekranı gelir ve onaylamadan önce son kontrolü gerçekleştirebilirsiniz.
  2. Yeni bir Metamask istemiyle karşılaşacaksınız; ancak xDai network üzerinde olduğunuz için bu işlem hem ucuz hem de hızlı olacak.
  3. Tokenleri yatırdıktan sonra, LP tokenleriniz cüzdanınıza gelecek. Ayrıca, havuz sayfasına geri döndüğünüzde LP tokenleriniz ve havuzdaki payınız görünmelidir (cüzdanınızda görünmese bile, aşağıda ayrıntılı bilgi verilecek->)

Karşılığında alacağınız: LP tokenleri
Bu, bütün çiftler için aynıdır. HoneySwap, karşılığında UNI-LP tokenleri adı verilen yeni bir token verecek; bunun açılımı bir çeşit fatura gibi bir şey olan Uniswap Likidite sağlayıcı tokenleridir.

Bu LP tokenleri, başka adreslere transfer edilebilir; ancak bunlarla işlem yaparken dikkatli olun. Çünkü coinlerinizi çekmek için bunlara ihtiyacınız olacak.

MetaMask üzerinde “assets” kısmına bakınca muhtemelen bu tokenleri görmeyeceksiniz, ama korkmanıza gerek yok! Tokenler orada, sadece görünmüyor. Bunları “Custom Token” olarak eklemeniz gerek (Asset listesinin en altına gidip, “Add token”e tıklayıp “Custom Token”i seçtikten sonra, likidite havuzuna eklediğiniz token çiftinin adrsini ekleyin)

Bütün çiftlerin güncel listesine şuradan erişebilirsiniz. Kendi çiftinize tıklayın: Örneğin, HNY/wxDai sizi şu adrese yönlendirecek https://info.honeyswap.org/pair/0x4505b262dc053998c10685dc5f9098af8ae5c8ad 21
Son kısmı kopyalayın ( 0x4505b262dc053998c10685dc5f9098af8ae5c8ad ) ve custom token eklenen yere bunu yapıştırın. İşlemin devamı otomatik gerçekleşecek. “Confirm”e tıklayın ve yeni LP tokenlerinizi göreceksiniz.

Ayrıca bilin bakalım sonra ne olacak? Bunları, daha fazla Honey farm etmek için kullanabilceksiniz!

#5

#4 Nasıl Farm Yapılır? İzlenecek Talimatlar:

Yukarıda, havuzla ilgili verdiğimiz bilgileri ve aşağıdaki risklerle ilgili bölümü okuduysanız (okumadıysanız da okuyun), kolları sıvayıp işe başlama zamanı gelmiştir.

Birkaç farklı adım ve olasılık mevcut; bu yüzden hepsini burada ekran görüntüleriyle açıklamaya çalışacağız.

Hny.farm adresine gidin (Google üzerinden girmemeniz gerektiğini hatırlayın, adresi doğru yazdığınız kontrol etmek için tarayıcınızı tekrar kontrol edin). Aşağıdaki ekranla karşılaşacaksınız; gerçi şu anda farming başladığı için uyarı banner’ı görünmüyor olacak.

1275×840 54.5 KB

Gördüğünüz gibi, bazı yerler “locked” yani “kilitli” durumda. Bu, çalşmadıklrı anlamına gelmiyor; ancak cüzdanınız henüz bağlı değil. Üst menüden Farm’a tıkladığınızda ( Create Farm ile uğraşmayın, şu anda pek işe yarar bir şey değil) şu kilitli ekranını göreceksiniz:

1269×579 30.4 KB

Burası epey açıklayıcı, çünkü ne yapmanız gerektiğini söylüyor: “Unlock your wallet”, yani cüzdanını kilidin aç. Üstünde kilit olan butona tıkladığınızda şu ekran gelecek:

1258×754 31 KB

MetaMask’inizin xDai chain’e ayarlanmış olması gerektiğini ve doğru hesapta (yani LP tokenlerinizin bulunduğu hesapta) bulunması gerektiğini unutmayın. ETH mainnet üzerindeyseniz, (şu anda) tıkladığınızda hiçbir şey olmayacak, hata mesajı bile almayacaksınız. Böyle olursa, “cancel”e tıklayın ve, MM üzerinde xDai’ye geçip tekrar deneyin.

  1. Mesaj imzalamanıza gerek yok, artık bağlantı kurmuş olacaksınız. Farm’dayken sayfa yenileme yaptığınızda bunu hep yapmanız gerekecek bu arada.

Şimdi “farm” sayfası daha ilgi çekici görünmeye başladı işte!
Ana sayfa şu şekilde görünmeli:

1582×790 53.7 KB

Ve şunları göstemeli:

  • Your Honey Balance : bu cüzdanınızda bulunan bakiyenizdir
  • Total Honey supply : bu, şimdiye kadar ihraç edilmiş Honey miktarıdır Şu anda enflasyona tabi bir varlık olduğu için, zaman içerisinde artacak.
  • Pending Harvest : Farm sayfasında “harvest” edebileceğiniz Honey miktarıdır.
  • Explore the Honeycomb : Bu buton, sizi farm sayfasına götürür (üst menüdeki ‘ Farm ’ linki gibi)
  1. Farm sayfasına giderseniz, hesabınızı bağladıktan sonra bu sayfanın da değiştiğini göreceksiniz:

794×914 58.6 KB

Bu ekranın muhtemelen epey değişeceğini unutmayın; çünkü farming başladığı zaman bütün farmlar açık olmayacak, başka farmlar eklenebilecek, hepsine yeterli fon bulunamayabilecek falan.

Gördüğünüz gibi, farming başladığında, bazı rakamlar gösterilecek. Mesela Daisy farm’ı şunu gösteriyor:

  • APY 281.50%: Bu, güncel yatırımın yıllık hale çevrilmiş getirisidir
  • 299.197 HNY: Havuzda mevcut toplam HNY miktarıdır. Bunun için 300 HNY ile başladık ve 30 gün içerisinde sıfırlanacak.
  • 19,491.571 LP: Şu anda bu farmda stake edilmiş (kilitlenmiş) Likidite tokeni miktarıdır.

Havuz/farm seçimi ve APY hakkında ayrıntılı bilgi için aşağıdaki mini SSS gönderisine bakabilirsiniz.

Başlangıçta en az 3 farm bulunacak. Şu anki en büyük havuzda nasıl farm yapılacağına bakalım, HNY-xDai havuzunda yani:

“Select”e tıkladığınızda Dai Daisies farmına gideceksiniz:

862×678 30.2 KB

  1. Burada 2 bölüm bulunuyor:

Sol tarafta, ne kadar HNY kazandığınızı görebilirsiniz. Bu rakam, her 10 saniyede bir artmalıdır; ancak tabii ki herhangi bir şey stake edip etmediğinize bağlı bu. Ayrıca küçük stake’ler de az miktarda HNY kazanacağı için 0.001’e erişene kadar gösterilmez (bu yazı yazılırken 1$’dan birazcık fazla).

Sağ taraf ise, farming başlayacağınız yer. Başlarken, stake edilen token sayısı - arının altında gösterilen - sıfır olacak. Bu yüzden, unstake yapmanız mümkün olmadığı için bu butona tıklayamayacaksınız doğal olarak.

Önemli : Bahsi geçen “funding” adresi, farma fon desteği yapmak için kullanılan aracı adrestir. Bu adrese LP tokenlerinizi göndermeyin , çünkü gönderirseniz kaybolur ve biz bile geri getiremeyiz.

Küçük “+” butonuna tıkladığınızda, esas sihirli iş başlayacak. Buna tıklayınca, bir sayfa daha gelecek:

873×420 24.6 KB

Bu Farm’da kullanılabilecek 15 LP’den biraz az tokenimin bulunduğunu görebilirsiniz. Farmingde(= staking ) kullanmak istediğiniz miktarı manuel olarak girebilir veya elinizdeki bütün tokenleri stake etmek istiyorsanız da MAX’a tıkladığınızda bütün tutar kendiliğinden doldurulur.

  1. İşlemi onaylamanız gerektiği için bir MetaMask/cüzdan pop-up ekranıyla karşılaşacaksınız:

498×810 32 KB

Bir şey değiştirmenize gerek yok, “confirm”e tıkladığınızda taking onaylanacak ve artık Honey farm etmeye başlamış olacaksınız!

Artık arının altında stake edilen miktar görünmeli ve HNY earned (kazandığınız HNY) miktarı da stake ettiğiniz miktara, havuzdaki HNY miktarına ve bu farm’da başkalarının stake boyutuna ve miktarına bağlı olarak yavaş yavaş artacaktır.

Biraz HNY farm ettikten sonra artık harvest edebilirsiniz!
‘ Harvest ’ butonuna tıklayın -> tutarı seçin, bir MetaMask pop-up ekranı daha gelecek ve onayladığınızda taze taze farm ettiğiniz HNY cüzdanınıza geçecektir!

Farming işlemini bitirmeye karar verdiyseniz, LP tokenlerinizi (veya bir kısmını) unstake edebilirsiniz. Bunun için “unstake” butonuna tıklayın, unstake etmek istediğiniz LP tokeni miktarını seçip onaylayın.
Kazançlarınızı ayrı ayrı harvest etmeniz gerektiğini unutmayın; bu ikisi aynı anda gerçekleşmez.

Unstake ettikten sonra, LP tokenleriniz sizde kalacak ve bunlar üzerinden işlem ücretlerinden pay almaya devam edebileceksiniz. LP içindeki diğer tokenlere erişmek istediğinizde, bunları tekrar likidite havuzundan kaldırmanız gerekecek:

  1. Honeyswap üzerinde “Pool”a tıklayın ve doğrudan https://honeyswap.org/#/pool adresine gidin.

699×650 23.6 KB

  1. Bu durumda likidite pozisyonunuz görünecek ve bunlara tıklayabileceksiniz.

641×781 36.8 KB

  • Sonra tekrar likidite ekleyip çıkarabilirsiniz. 3 Çıkarmak için “Remove”a tıklamanız yeterli. Şu pop-up çıkacak:

552×885 36.3 KB

  • 4 Ne kadar çıkarmak istediğinizi seçin, örnekte biz %100 seçiyoruz. Tekrar “remove”a tıkladığınızda şu ekran gelecek:

619×755 37 KB

  • 5 “Confirm”e tıkladığınızda MetaMask işlemiyle karşılaşacaksınız, bunu onaylayın ve birkaç saniye içerisinde önceden havuza eklediğiniz tokenleriniz tekrar cüzdanınıza geri dönsün!

Not: Harvest edebileceğiniz miktar anasayfada da gösterilecek; ancak bu rakam staking yaptığınız bütün farmlardan kazandığınız tutarı gösterir. Dolayısıyla, sadece bir farm’a katıldıysanız, bu rakam o farm’ın toplamı olacaktır; aksi halde, diğer farmlar’dan kazandıklarınız da eklenir. Yalnız anasayfa üzerinden harvest yapmanız mümkün değil; bu yüzden daha çokfarmlar ve farm detay sayfalarında biraz zaman harcamalısınız.

Not: İstediğiniz kadar ve istediğiniz sıklıkta farmlar arasında havuza katılabilir, havuzdan çıkabilir, staking yapabilir, harvest yapabilir, unstake yapabilir, atlayıp zıplayabilirsiniz. Normal “Yield Farming”de bu pek faydalı bir iş değil; çünkü Ethereum ana network üzerinde yapılan işlemlerde kullanılan gas fee fazla yüksek. Ama HoneyComb xDai network üzerinde olduğu için bu konuda canınızı sıkmanıza gerek yok.

Umarız Farming yaparken zamanınız keyifli geçer! Kafanıza takılan herhangi bir soru olması halinde Discord üzerinde #Honeycomb kanalına gelip sorabilirsiniz. Bu kılavuz veya forum üzerinde herhangi bir kılavuz size yardımcı olduysa, içerik üreticilere yardımcı olmak için “like” bırakırsanız seviniriz

#6

#5 Riskler nelerdir?

Staking ve farming epey basitmiş o zaman?
Havuza likidite eklemek, staking/farming yapmanıın sadece iyi tarafları var gibi görünüyor, değil mi? Ama durum öyle değil. Bu işin de riskleri ve muhtemel kötü tarafları var:

Akıllı Sözleşme (Smart Contract) sorunları : Honeyswap havuzu, Uniswap havuzundan klonlanmıştır. Orijinal havuz denetlemeye tabi tutulmuştu; ancak bizimki henüz denetlenmedi. Her türlü yazılımda ve akıllı sözleşmede hatalar bulunabilir, hatta bunlardan bazıları her şeyi kaybetmenize yol açabilecek kadar ciddi hatalar olabilir. Kaybetmeyi göze alamayacağınızdan fazla para ile farming yapmayın.

Kötü ekip/kaçan ekip (rug pull) riskleri : şimdiye kadar 5 dakikada Sushiswap üzerinde bir fork yapıp insanların havuzlara para yatırıp fonlarını stake etmelerinden sonra kaçan birkaç ekip oldu.
Nedir peki bu? “Rug Pull”un sözlük tanımı, “İnsanın inanmaya yönlendirildiği varsayımlarla tamamen çelişen anlık bir aydınlanma”dır.

Fena bir tanım değil bu. DeFi’de ise, bu normalde daha kötü sonuçlara yol açar. Geliştiriciler/proje sahipleri sözleşmede bir açık kapı oluşturup sınırsız miktarda token üreterek bunları bütün havuzlara bırakıp havuzun tamamını boşaltabilirler.
Şu videoya da bakabilirsiniz:

DeFi help: What is a rug pull!?

Kısacası, ekibe güvenmiyorsanız, farm’a da güvenmeyin ve kaybetmeyi göze alamayacağınızdan fazlasını stake etmeyin.

  1. Impermanent Loss (Geçici Zarar) (IL) . Tamam, şimdi 1Hive gibi güzel bir ekip buldunuz, mükemmel bir havuz ve farm var ve LP tokenlerinizi stake ediyorsunuz. Bir süre sonra, yatırdığınız paraya ihtiyacınız oldu ve yatırdıklarınızı çektiğinizde eklediğinizden daha az token çekebildiniz, token A veya token B de olabilir, ikisi de olabilir bu durumda. Ya da token A’da %20 kaybederken token B’den %10 fazla kazandınız. Ne oldu peki?

Buna Impermanent Loss veya IL diyoruz. Büyük olasılıkla, havuza eklenen veya stake edilen tokenlerden biri (veya ikisinin) staking’e başladığınız andan itibaren değeri değişti. Havuzun yaptığı, yatırdığınız parayı otomatik olarak yeniden dengelemek oluyor.

Yani, bir anlamda bu 2 tokenden birinin tamamen değerinin düşme ihtimalinden koruyor. Ancak öte yandan, bu aynı zamanda coinlerden birinin değeri aşırı yükselmeye başladığı zaman elinizde yüksek değerli coinden daha az bulunacağı için beklediğiniz kadar kâr edemediğiniz bir duruma yol açabiliyor. Bu fırsat maliyetine IL deniyor.

Bu zarara impermanent (geçici) zarar deniyor; çünkü havuza dokunmazsanız ve coinlerin fiyatları eski değerlerine dönerse zarar etmemiş oluyorsunuz. Bu konu burada iyice açıklanmış, burada örnekler ve grafiklerle açıklanmış ve burada da online bir IL hesaplayıcı var. Oradan hipotetik fiyat hareketlerine göre IL değerinizi kontrol edebilirsiniz.

  1. İşlem ücretleri kazançlardan daha yüksek olabilir . “Normal” Ethereum mainnet havuzları ve farmlarında, farminge başlamak epey maliyetli. Genelde, tokenleri onaylamanız, havuza likidite eklemek için ödeme yapmanız, bir de staking için ayrıca bir ödemen yapmanız gerekiyor.

Ancak insanlar, farming macerası bitince veya başka bir havuza/farma geçiş yapmak istendiğinde yatırılan parayı geri alabilmek için bunların hepsini tekrar yapmak gerektiğini unutuyorlar: LP tokenleri unstake etmek, likiditeyi kaldırmak ve bazen bir coinle başka bir coin almak gerekebiliyor.

Bu işlemlerin çoğu epey yoğun ve dolayısıyla normal işlemlerden daha maliyetli. Ayrıca, girdiğiniz farm’ın popüler hale gelmesi durumunda, normal swap işlemi için gereken ethereum gas ücretleri bile uçuk fiyatlara çıkabiliyor. Bunun sonucunda havuza likidite ekleme veya staking maliyetleri yüzlerce Doları bulabiliyor.

HNY farm’ın iyi yönü ise, xDai zinciri üzerinde olması. Dolayısıyla, temel olarak burada neredeyse hiç işlem ücreti yok. Bu yüzden, neredeyse bedavaya havuza katılabilir, staking yapabilir, farmınızı değiştirebilir, paranızı kazanabilir, unstake yapabilir ve likiditeyi kaldırabilirsiniz! Bu da, farming’i daha dinamik hale getirecek çünkü bu işle uğraşanlar ethereum mainnet’teki aşırı yüksek işlem ücretleriyle kısıtlanmayacak.

Yani, bu işlem ücreti problemi normal havuzlar/farmlar için bir sorun olsa da, bizim için sınırlayıcı bir faktör değil. Yani balinaların da küçük yatırımcının da şansı eşit.

  1. Kullanıcı hatası : Bütün merkeziyetsiz akıllı sözleşme işlemlerinde olduğu gibi hata yapabilirsiniz ve bunların çoğu kolay kolay çözülemez. Çünkü sözleşmeler otomatik olarak işleme sokulur. Akıllı sözleşmelerle işlem yaparken iki kat dikkatli olun. Bunun gibi açıklayıcı metinleri okuyun ve eski bilgiler barındırabileceği için arada bir kontrol edin. - Hata yapmadan önce Discord’daki help kanalını kontrol edin.

Yukarıda da belirtildiği gibi: ->Her türlü yazılımda ve akıllı sözleşmede hatalar bulunabilir, hatta bunlardan bazıları her şeyi kaybetmenize yol açabilecek kadar ciddi hatalar olabilir. Bilgiler yanlış olabilir ve hata yapabilirsiniz. Asla Kaybetmeyi göze alamayacağınızdan fazla para ile farming yapmayın. <–

#7

Discord kanalındaki sorulardan yola çıkarak Staking hakkında şöyle bir Mini SSS hazırladık. Başka sorularınız olursa aşağıya eklemekten çekinmeyin ki biz de yanıtlayabilelim.

Aynı cüzdanla farklı havuzlarda staking yapılabilir mi? -> Evet, yapılabilir. Hiç sorun olmaz.

LP tokenlerimizi stake ettiğimizde işlem ücretlerinden pay almaya devam edebilir miyim? Evet, devam edebilirsiniz.

Yardım! LP tokenlerimi stake ettim, likiditem görünmüyor! -> Hayır, likidite hâlâ orda. Sadece geçici olarak staking sözleşmesine taşıdınız. Bu yüzden, havuzda likiditeniz yokmuş gibi görünüyor.
Farming’i bırakıp tokenlerinizi unstake ettiğinizde, yine likidite havuzlarında gösterilecek.

Farm açıldı mı? -> Evet, farm açıldı ve ilk Farmlar’a gerekli fonlar eklendi!
Henüz fon eklenmeyen havuzlarda da staking yapabilirsiniz; ancak proposal’lar (teklifler) onaylanana kadar bu farmlarda harvest edilebilecek HNY bulunmayacak. Bu yüzden hazırlanmak için yeterince zamanınız var.

Yardım! Farm’a girdiğimde boş ekranla karşılaşıyorum! -> Bu genelde, MetaMask cüzdanınızdaki RPC’den kaynaklanan bir sorun. Sayfayı yenilemeyi (F5) deneyebilirsiniz. Eğer bu işe yaramazsa, cüzdanınızdaki xDai ağında şu RPC mi var diye kontrol edebilirsiniz: https://xdai.1hive.org/ . Eğer böyle değilse, değiştirmek işe yarayabilir. İşe yaramazsa, Discord’daki Help kanalına gelirseniz daha hızlı yardımcı olabiliriz. Not : MetaMask’e xDai RPC’yi eklerken, Chain ID opsiyonel değildir. MetaMask öyle diyor olabilir; ancak o kısma “100” rakamını eklemelisiniz.

Hangi havuzu/farm’ı seçmeliyim? -> Yapabileceğiniz en mantıklı şey APY’si en yüksek havuza girmek olur; çünkü en fazla kazancı bu şekilde sağlarsınız. APY’nin herkesin stake ettiği miktara bağlı olduğunu unutmayın. Dolayısıyla, siz veya başka birisi havuza ekleme yaptığında APY bir miktar düşer. Bu şekilde, normalde zaman içerisinde havuzlar arası bir dengelenme olur. Yani, daha düşük APY’li bir havuza LP tokenlerinizi stake ettiyseniz endişelenmenize gerek yok. Kısa süre içinde dengelenecektir.

APY nedir? -> APY ingilizce Annual Percentage Yield’in kısaltmasıdır. Bu da Türkçe’de Yıllık Faiz Getirisi olarak geçer. Yani, stake ettiğiniz tokenleri bir yıl boyunca bıraktığınızda gerçekleşecek yüzdelik kazançtır. Ancak, bunun için tokenlerin fiyatının değişmemesi ve havuzdaki toplam fon miktarının ve toplam stake edilen LP tokenlerin de değişmemesi gerekir. Yani, bu aslında teorik bir rakamdır ve bu yüzden normalde kısa süre içerisinde düşecektir. Ancak mevcut muhtemel kârınız hakkında fikir edinmenize yardımcı olabilir.